Praca sprężarki wiąże się z powstawaniem pewnych produktów ubocznych. Podczas produkcji sprężonego powietrza niektóre z nich ulegają skropleniu. Kondensat jest niezbędnym elementem pracy sprężarek i całego procesu obsługi sprężonego powietrza. Podczas pracy ze sprężarkami ważne jest, aby wiedzieć, czym jest kondensacja i co z nią zrobić, gdy się utworzy. Podajemy ważniejsze informacje o kondensacie i zagadnieniach związanych z jego usuwaniem i późniejszym przetwarzaniem.
Kondensat jest produktem ubocznym procesu sprężania powietrza. Jest to roztwór zanieczyszczeń, które są oddzielone od sprężonego powietrza w procesie jego obróbki. Co ważne, zjawisko kondensacji występuje w każdym systemie sprężonego powietrza. Niezależnie niż tego, czy używasz małej sprężarki olejowej podczas prac w warsztacie mechanicznym, czy też sprężarki wytwarzającej medium pracy w dużej fabryce, nieustannie mamy do czynienia z wytrącaniem się kondensatu.
Kondensat sprężonego powietrza stanowi ogół zanieczyszczeń usuniętych ze sprężonego powietrza plus zanieczyszczeń wytwarzanych przez kompresor. Ponieważ dawka zanieczyszczeń na jednostkę objętości wzrasta w procesie sprężania gazu, to ilość szkodliwych substancji w sprężonym powietrzu może okazać się problematyczna i szkodzić zarówno sprawności jak i żywotności urządzeń pracujących w układzie pneumatycznym. Niewłaściwie usuwane zanieczyszczenia ze sprężonego powietrza mają również wpływ na jakość i efektywność produkcji a także na jakość produktu końcowego wytwarzanego przy użyciu sprężonego powietrza. Jednocześnie im większa ilość skroplonej wody i kondensatu, tym skuteczniejsze oczyszczanie sprężonego powietrza. Warto jednak zwrócić uwagę na to aby nie inwestować środków w przeciętny system uzdatniania sprężonego powietrza. Właściwa dla danej branży i danego zakładu klasa czystości sprężonego powietrza gwarantuje dłuższą żywotność instalacji, mniej awarii, niższe koszty utrzymania urządzeń i pomieszczeń, odpowiednią jakość produktu oraz minimalizuje ryzyko utraty wydajności i obniża koszty związane ze zużyciem energii elektrycznej.
Kondensacja tworzy się w różnych częściach układu pneumatycznego. Można zarejestrować to zjawisko zarówno w obrębie chłodnicy końcowej sprężarki, czy też w separatorze cyklonowym. Gromadzi się też w układzie dystrybucji sprężonego powietrza oraz w osuszaczu chłodniczym, filtrach powietrza i zbiorniku ciśnieniowym. W zależności od tego czy stosujemy sprężarkę olejową czy też kompresor bezolejowy, skład kondensatu może być odmienny. W związku z tym podlega on odmiennym procesom oczyszczania i utylizacji.
Pneumatyczne systemy olejowe jak również bezolejowe wytwarzają różne ilości kondensatu. Kondensat z układach bezolejowych składa się z wody, zanieczyszczeń stałych oraz elementów wytrąconych w związku ze zużywaniem się sprężarki. W przypadku kondensatu bezolejowego możemy powiedzieć, że jest on substancją bezpieczną dla środowiska. Powoduje to, że bez przeszkód może być odprowadzana do kanalizacji. Odmiennie ma się jednak sytuacja z kondensatem olejowym.
Proces skraplania w systemach wykorzystujących sprężarki olejowe jest nieco inny. Tutaj oprócz wody powietrza i zanieczyszczeń pochodzących z eksploatacji maszyny, mieszanka jaką jest kondensat, zawiera również olej. Olej w układach zaopatrywanych przez kompresory olejowe pełni funkcję chłodzącą i smarującą dla elementów sprężających. Powstały w ten sposób kondensat jest cieczą toksyczną dla środowiska i nie należy jej wyrzucać do kanalizacji ani pojemników na odpady. Zgodnie z prawem kondensat wodno-olejowy musi być odpowiednio utylizowany.
Podczas osuszania sprężonego powietrza największą część kondensatu stanowi woda, która stanowi aż 99% objętości tego odpadu. Dlatego nie można bagatelizować roli sprzętu, który będzie odpowiedzialny za oddzielanie od siebie wody i zanieczyszczeń oleistych. Najlepiej do tego celu nadaje się separator woda-olej. Urządzenie to odpowiada za oddzielenie wody od cząsteczek smaru przez co znacznie zmniejsza całkowitą objętość kondensatu. Pozwala to uzyskać bezolejowy kondensat, który spokojnie można odprowadzić do sieci kanalizacyjnej. Drugim elementem pracy separatora jest kondensat olejowy o znacznie zredukowanej objętości. Substancję tą należy poddać odpowiedniej utylizacji i skierować go do firm wyspecjalizowanych w tego typu działaniach. Dlaczego ważna jest redukcja objętości kondensatu? Ponieważ koszt jego profesjonalnego usunięcia uzależniony jest od ilości tej substancji. Dzięki redukcji masy kondensatu olejowego zmniejsza się koszt firmy jaki ponosi na utylizację tego produktu ubocznego sprężania powietrza. To z kolei korzystnie wpływa na wszystkie aspekty ekonomiczne firmy oraz przekłada się na większe oszczędności w jej obrębie.
Autor